Η 16η Οκτωβρίου καθιερώθηκε ως η Παγκόσμια Ημέρα Σπονδυλικής Στήλης (ΣΣ), με σκοπό την ενημέρωση σε θέματα πρόληψης και αποτελεσματικής διαχείρισης καταστάσεων που σχετίζονται με αυτή.
Από κάποια ηλικία και μετά, συνήθως στην προ εφηβεία – εφηβεία, ακούμε από τους γονείς και τους δασκάλους μας, ότι πρέπει να κρατάμε το σώμα μας σε «σωστή στάση». Μεγαλώνοντας, ακούμε από τους γιατρούς, τους φυσικοθεραπευτές, τους γυμναστές να μιλάνε και αυτοί για τη σωστή στάση.
Ότι πόνο και να έχουμε, πάντα όλοι γνωρίζουν τον υπεύθυνο… «η κακή στάση που έχεις»!!
Τι ακριβώς είναι η «σωστή» ή «λάθος στάση»;
Από ποια ηλικία και μετά υιοθετούμε την «λάθος στάση»;
Από ποια ηλικία και μετά θα πρέπει να στέκομαι με «ίσια την πλάτη» και για πόση ώρα;
Και αν πρέπει να στέκομαι με «ίσια την πλάτη» γιατί έχω 33 σπονδύλους που κινούνται ανεξάρτητα και δεν έχω ένα, μακρύ οστό, ίσιο που θα με κρατούσε συνεχώς σε «σωστή θέση»;
Γιατί τα παιδιά που κάθονται στο πάτωμα, στην πολυθρόνα ή στον καναπέ σε απίθανες θέσεις – στάσεις δεν τους κάνει κανένας «παρατήρηση» να κάτσουν «σωστά» και «ίσια»;
Το μόνο σίγουρο είναι πως το σώμα μας δημιουργήθηκε για να κινείται και ότι δεν υπάρχουν λάθος θέσεις ή κινήσεις!
Η σύγχρονη ζωή περιλαμβάνει λιγότερη κίνηση, λιγότερη άσκηση και περισσότερη καθιστική ζωή, το οποίο δημιουργεί μια «φιλάσθενη» Σπονδυλική Στήλη!
Η αδυναμία, η μειωμένη ελαστικότητα και αντοχή από την έλλειψη της άσκησης – δραστηριότητας, είναι ο πραγματικός εχθρός της Σπονδυλικής Στήλης.
Επίσης, εχθρός της Σπονδυλική Στήλης είναι η ύπαρξη ψυχολογικού στρες ή κατάθλιψης, οι λειτουργικές διαταραχές και η έλλειψη επαγγελματικής ικανοποίησης όπως και οι ισχυρές πεποιθήσεις τύπου «φόβου-αποφυγής».
Οι παραπάνω παράγοντες μας καθιστούν δυσλειτουργικούς ενώ παράλληλα είναι υπεύθυνοι για την μείωση την Ποιότητας της Ζωής μας.
Η καλή φυσική κατάσταση επιτυγχάνεται με την κίνηση και την εκγύμναση των μυών.
Η πολύωρη ακινησία είναι επιβλαβής για τους συνδέσμους και τους τένοντες, καθώς χάνουν την ευελιξία τους και καθίστανται πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς.
Χωρίς άσκηση, ο πόνος στη μέση μπορεί να παραταθεί ή ακόμη και να αυξηθεί, γεγονός που αποθαρρύνει περαιτέρω τα επίπεδα δραστηριότητας.
Μπορούμε να φανταστούμε τη σπονδυλική στήλη σαν ψηλή κεραία που είναι εκτεθειμένη στον άνεμο. Για να σταθεροποιηθεί πρέπει να είναι δεμένη με δυνατά σύρματα. Αν τα σύρματα είναι χαλαρά, η στήριξη της είναι ανεπαρκής.
Οι μύες του κορμού σταθεροποιούν τη σπονδυλική στήλη όπως τα σύρματα σταθεροποιούν την κεραία.
Για να έχουμε ορατή και μετρήσιμη βελτίωση, αρκούν μόλις 2-3 προπονήσεις/εβδομάδα, διάρκειας 30-40 λεπτών.
Ιδανικά προγράμματα άσκησης για τους αρχάριους είναι η Yoga, το Pilates, ο χορός, το κολύμπι και σταδιακά όσο εξοικειωνόμαστε με την άσκηση και την ορθή εκτέλεση της μπορούμε να προσθέσουμε τα βάρη, TRX κ.α.
Γνωρίζετε ότι:
- Σχετικά πρόσφατη έρευνα αποδεικνύει ότι όσο περισσότερα χιλιόμετρα διανύουμε τρέχοντας την εβδομάδα, τόσο πιο ενυδατωμένοι και υγιείς παραμένουν οι Μεσοσπονδύλιοι Δίσκοι στη μέση μας.
- Αποδείχθηκε πως οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων (>50χλμ/εβδομάδα) αλλά και όσοι απλά κάνουν jogging (20-40χλμ/εβδομάδα), οι δίσκοι στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι πιο υγιείς σε σχέση με άτομα που δεν έχουν καμία αθλητική δραστηριότητα.
- Οι πολυδιαφημιζόμενες «Ζώνες Στήριξης Κύφωσης», «Διορθωτές – Υποστηρικτές Πλάτης» κλπ, πιθανά να βελτιώνουν οπτικά το αποτέλεσμα αλλά κάνει τους μυς του θώρακα και της πλάτης ακόμα πιο τεμπέληδες, τους αποδυναμώνει ακόμη περισσότερο και ενισχύει το κακό κινητικό πρότυπο.
- Το 80% των ανθρώπων θα υποφέρουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους από πόνο στην πλάτη.
- Οι πόνοι και τα προβλήματα στην Σπονδυλική Στήλη είναι ο δεύτερος λόγος απουσίας από την εργασία.
- Δεν υπάρχει το ιδανικό στρώμα ύπνου αλλά είναι καθαρά προσωπική επιλογή και εξαρτάται από τις συνήθειες και τις παθολογίες του καθενός μας!
- Ιδανικό στρώμα είναι αυτό που θα σου εξασφαλίσει έναν ήρεμο ύπνο και το πρωί θα σηκωθείς ξεκούραστος!
- Επίσης, ιδανικό στρώμα είναι αυτό που κάθε φορά που το αποχωρίζεσαι, επανέρχεται στην αρχική του μορφή (Memory Foam) για να το ξαναδιαμορφώσεις ΕΣΥ μόλις ξαπλώσεις, σύμφωνα με τις ανάγκες της κάθε διαφορετικής μέρας σου.
- Επειδή παντρεύτηκες τον καλό/καλή σου…δεν σημαίνει πως «παντρεύτηκες» και τις συνήθειες του ύπνου του. Είναι εξαιρετικά πιθανό ο ένας να θέλει να κοιμάται σε «μαλακό» στρώμα και ο άλλος σε «σταθερό», λύσεις υπάρχουν!!!
Το παραπάνω άρθρο φιλοξενείται στο blog της “Mat&Pill”
Βιβλιογραφία:
- Effects of exercise programs on kyphosis and lordosis angle: A systematic review and meta-analysis.N Gonzalez-Galves et al, PLoS One 2019
- Exercise for improving age-related hyperkyphotic posture: a systematic review. Bansal S et al, Arch Phys Med Rehabil. 2014
- The Benefits of Strength Training on Musculoskeletal System Health: Practical Applications for Interdisciplinary Care. L.Maestroni et al. Sports Med 2020,
- Prevalence and incidence of low back pain among runners: a systematic review, Fillipo Maseli et al. BMC Musculoskelet Disord 2020
- Training load–injury paradox: is greater preseason participation associated with lower in-season injury risk in elite rugby league players? Windt, J et al, Br J Sports Med, 2017
- Νόσημα: Οσφυαλγία: «Ανάπτυξη 13 Κατευθυντήριων Οδηγιών Γενικής Ιατρικής για τη διαχείριση των πιο συχνών νοσημάτων και καταστάσεων υγείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας», Πανεπιστήμιο Κρήτης -Τμήμα Ιατρικής, Χρήστος Λιονής και συνεργάτες.
Γκέλσης Ιωάννης, Φυσικοθεραπευτής, ΟΜΤ
Επιστημονικά Υπεύθυνος Φυσικοθεραπευτηρίου “Kinesiotherapy”
Επιστημονικός Συνεργάτης Mat & Pil
