Γιατί Όταν Πονάμε στο Κεφάλι Πιάνουμε Συγκεκριμένα Σημεία;Γράφει ο Γκέλσης Ιωάννης,PT,OMT,Acup.Sp,CKTP

1. Γιατί συγκεκριμένα σημεία ανακουφίζουν από τον πονοκέφαλο;

Η πίεση σε συγκεκριμένα σημεία του προσώπου και του κεφαλιού προσφέρει ανακούφιση από τον πονοκέφαλο χάρη στη σχέση αυτών των σημείων με τα μυϊκά και νευρικά δίκτυα. Οι περιοχές αυτές συχνά βρίσκονται κοντά σε:

• Μυοπεροτονιακά Σημεία Πυροδοτήσεως Πόνου (trigger points): Πρόκειται για ευαίσθητα σημεία που σχηματίζονται από τη συσσώρευση τάσης στους μύες, όπως στους κροταφίτες και τους μύες του αυχένα.
• Νευρικές απολήξεις: Ορισμένα σημεία βρίσκονται σε περιοχές όπου τα νεύρα διέρχονται κοντά στο δέρμα, όπως η μετωπιαία και κροταφική περιοχή.
• Αιμοφόρα αγγεία: Η πίεση μπορεί να επηρεάσει την τοπική ροή αίματος, συμβάλλοντας στη μείωση της συμφόρησης ή της υπεραιμίας.

Παρατηρήσατε ποτέ ότι οι φωτογραφίες που χαρακτηρίζουν τον πονοκέφαλο συχνά δείχνουν ανθρώπους να πιέζουν συγκεκριμένα σημεία; Αυτά τα σημεία συνδέονται άμεσα με τις δομές που αναφέρθηκαν παραπάνω. Μελέτες έχουν δείξει ότι η διέγερση αυτών των σημείων ενεργοποιεί την απελευθέρωση ενδορφινών, φυσικών ουσιών του σώματος που μειώνουν τον πόνο (Melzack & Wall, 1965).

2. Ο ρόλος του εγκεφάλου στην ανακούφιση του πόνου

Ο εγκέφαλος παίζει κεντρικό ρόλο στην αντίληψη του πόνου και στην ανακούφισή του. Όταν πιέζουμε αυθόρμητα συγκεκριμένα σημεία:

• Ενεργοποιείται το σύστημα ενδογενούς αναλγησίας: Αυξάνεται η παραγωγή ενδορφινών και άλλων νευροδιαβιβαστών που μπλοκάρουν τα σήματα πόνου.
• Επηρεάζονται τα νευρικά κυκλώματα: Ο μηχανισμός αυτός σχετίζεται με την “πύλη του πόνου” (Gate Control Theory), σύμφωνα με την οποία η διέγερση μη-επώδυνων νευρικών ινών μπορεί να μπλοκάρει τη μεταφορά επώδυνων σημάτων.
• Ενστικτώδεις κινήσεις: Οι άνθρωποι τείνουν να αγγίζουν περιοχές που ανακουφίζουν τον πόνο λόγω εξελικτικής “μνήμης” των μηχανισμών αυτοθεραπείας (Tracey, 2010).

3. Πίεση σημείων vs Βελονισμός

Ο βελονισμός και η πίεση σημείων (πιεσοθεραπεία) μοιράζονται ομοιότητες, αλλά διαφέρουν ως προς:

• Βάθος διέγερσης: Ο βελονισμός διεισδύει βαθύτερα στους ιστούς, επηρεάζοντας όχι μόνο επιφανειακά σημεία αλλά και εσωτερικά νευρικά και ενεργειακά δίκτυα (WHO, 2002).
• Επιστημονική τεκμηρίωση: Μελέτες έχουν δείξει ότι ο βελονισμός είναι πιο αποτελεσματικός στη διαχείριση χρόνιου πόνου, περιλαμβανομένων των πονοκεφάλων (Vickers et al., 2018).
• Διάρκεια επίδρασης: Η πίεση μπορεί να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, ενώ ο βελονισμός έχει μεγαλύτερης διάρκειας αποτελέσματα λόγω της βαθύτερης δράσης του.

4. Αυτοθεραπεία και καθοδήγηση από τον εγκέφαλο

Η πίεση σε συγκεκριμένα σημεία μπορεί να θεωρηθεί ως μια μορφή αυτοθεραπείας που καθοδηγείται από:

• Τον ίδιο τον εγκέφαλο: Ο εγκέφαλος “υποδεικνύει” σημεία πίεσης μέσω του πόνου, ενισχύοντας την προσπάθεια αυτοανακούφισης.
• Ασφάλεια στη χρήση: Είναι εύκολη και προσιτή μέθοδος, χωρίς παρενέργειες, εφόσον εφαρμόζεται σωστά.
• Περιορισμοί: Ωστόσο, η πίεση δεν μπορεί να αντικαταστήσει πιο ολοκληρωμένες θεραπείες, όπως ο βελονισμός ή η φυσικοθεραπεία, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις χρόνιου πόνου.

5. Επιστημονικές παραπομπές

1. Melzack, R., & Wall, P. D. (1965). Pain mechanisms: a new theory. Science, 150(3699), 971-979.
2. Tracey, I. (2010). Getting the pain you expect: mechanisms of placebo, nocebo, and reappraisal effects in humans. Nature Medicine, 16(11), 1277-1283.
3. Vickers, A. J., et al. (2018). Acupuncture for chronic pain: update of an individual patient data meta-analysis. The Journal of Pain, 19(5), 455-474.
4. World Health Organization (WHO). (2002). Acupuncture: Review and analysis of reports on controlled clinical trials.